Circulariteit: wat is dat eigenlijk? En… wat heeft dit met een ladder te maken?

Circopomp zet zich in om een circulaire productieketen op te zetten voor circulatiepompen. Wij zorgen ervoor dat gebruikte pompen een tweede leven krijgen. Zo werken we toe naar het landelijke doel: een volledig circulair Nederland in 2050.

Wil jij ook pompen een tweede leven geven? Lees op onze informatiepagina hoe je mee kunt doen.

Meteen een bijdrage leveren aan het verduurzamen van circulatiepompen ? Kom dan met ons in contact via het aanmeldformulier.

Wat houdt dit in de praktijk in: circulariteit? Een bekende uitleg is dat circulariteit betekent dat er geen afval meer bestaat, enkel grondstoffen die hergebruikt worden. Betekent dit in ons geval dat alle oude pompen helemaal opgeknapt worden?

Niet helemaal. De realiteit van circulariteit is genuanceerder. Het liefst gebruiken we oude pompen zo volledig mogelijk. Dit is echter niet altijd mogelijk. In de innovatiewereld wordt vaak gesproken van het 10-R-model om de verschillende ‘smaken’ van circulariteit toe te lichten. Hier zullen we in dit artikel dieper op ingaan. Wat houdt dit model in en hoe verhouden deze begrippen zich tot de aanpak van Circopomp?

Het 10-R-model: waarom eigenlijk?

Het 10R-model is simpel opgebouwd. Kort gezegd: hoe hoger op de R-ladder, hoe lager het grondstofgebruik. Dit model biedt houvast bij het bepalen van de circulaire ambities van bedrijven. Daarbij is het dus belangrijk om altijd te streven naar de hoogste treden van de ladder. Dit is echter niet altijd realistisch voor elke productieketen.

Wat houdt het model in?

1.      Refuse: voorkomen

De hoogste trede op de ladder heeft als doel te voorkomen dat onnodig virgin materiaal gebruikt wordt. Bijvoorbeeld door te heroverwegen of een nieuw product wel echt gemaakt moet worden. Dit is de meest zuivere vorm van grondstoffenbesparing: voorkomen dat ze aangeboord moeten worden.

2.      Reduce: verminderen

Dit betekent simpelweg dat het grondstoffengebruik in de productieketen overal waar mogelijk verminderd wordt. Misschien kan het product zelf met minder materialen gemaakt worden of kan er drastisch bespaard worden op verpakkingsmateriaal.

3.      Redesign: herontwerpen

We moeten producten ook herontwerpen om ze aan te passen aan de circulaire toekomst. Dat begint al bij de designfase. Hoe kan een product zó gemaakt worden dat de levensduur zo lang mogelijk is? Of dat het uit onderdelen is gebouwd die eenvoudig hergebruikt kunnen worden? Zo wordt de markt niet langer overspoeld met producten die vrijwel onmogelijk te recyclen zijn.

4.      Reuse: hergebruiken

Wanneer producten volwaardig hergebruikt kunnen worden door andere gebruikers zijn ze een goede kandidaat voor deze vierde trede van de R-ladder: re-use. Dit geeft producten vrijwel automatisch een tweede leven, zonder dat daar een arbeidsintensief proces aan te pas moet komen.

5.      Repair: repareren

Is een product stuk en nog zodanig te repareren dat het daarna nog prima dienst kan doen? De meest circulaire keuze is dan om het product te maken en opnieuw in te zetten in plaats van het te vervangen. Goed onderhoud komt hier ook bij kijken: producten gaan immers langer mee met intensief en preventief onderhoud.

6.      Refurbish: renoveren

Refurbished: een Engelse term die je de laatste tijd vast wel eens hebt gehoord. Als een product refurbished wordt, betekent dit dat er nieuwe materialen aan toegevoegd worden om het weer naar behoren te laten werken. Zo kan het grootste deel van het product opnieuw ingezet worden en hoeft het niet volledig opnieuw gemaakt te worden.

7.      Remanufacture: gebruik in nieuwe producten

Is een product niet meer te redden, maar enkele onderdelen nog wel? Bij remanufacturing worden deze werkende delen opnieuw ingezet bij nieuwe producten, zodat er minder grondstoffen gebruikt hoeven te worden.

8.      Repurpose: Op zoek naar nieuwe toepassingen

Is het product echt niet meer te redden, maar de grondstof nog wel? Dan kan het product repurposed worden. Denk bijvoorbeeld aan isolatiemateriaal gemaakt van oude spijkerbroeken, of een hippe nieuwe handtas.

9.      Recyclen

Recyclen: dat woord kennen we allemaal. We spreken van recycling wanneer de grondstof van een bestaand product verwerkt wordt om een nieuw doel te dienen. Daarbinnen kan nog onderscheid gemaakt worden tussen inzet voor kwalitatief minder hoogwaardige producten (downcycling), producten met een gelijkwaardige kwaliteit (recycling) of producten met een hoger kwaliteitsniveau (upcycling).

10.  Recover: Energie terugwinnen

Wanneer een product echt niet meer te redden valt en de grondstoffen niet voor nieuwe producten in te zetten zijn, kun je altijd nog kiezen voor de onderste trede van de R-ladder: energie terugwinnen. Hierbij worden de materialen zo verbrand dat er weer energie uit opgewekt wordt. Dit is de meest basale vorm van circulariteit en mag alleen gekozen worden als er geen alternatief beschikbaar is.

Waar staat Circopomp op de R-ladder?

Na het lezen over de tien treden rijst wellicht de vraag: waar staat Circopomp op deze ladder? Wij houden ons bezig met het verlengen van de levensduur van  circulatiepompen en bevinden ons daarmee op de middelste treden van de ladder.

Alleen de aangesloten fabrikanten weten als geen ander welke ingezamelde producten nog voldoen aan de huidige wet- en regelgeving en wat ervoor nodig is om de originele fabriekskwaliteit te kunnen garanderen. Pompen kunnen nog zo goed zijn dat na inspectie door de fabrikant ze een tweede leven kunnen krijgen (Reuse), maar soms is hiervoor een kleine reparatie (Repair) of een modificatie (Refurbish) nodig.

Een aantal ingezamelde pompen zijn te sterk verouderd en werken daardoor bijvoorbeeld niet meer energie-efficiënt genoeg. In dat geval gebruiken de fabrikanten zoveel mogelijk onderdelen en materialen voor de productie van nieuwe pompen (Remanufacturing).

Wil jij ons helpen om het doel van een circulair Nederland te bereiken? Kijk dan snel op onze website hoe jij mee kunt doen!